21
og auka sveigjanleika í starfi. Þá þarf að hækka persónuafslátt, barnabætur, aðstoð við húsnæðiskaupendur og leigjendur og lengja fæðingarorlofið.
Heilbrigðismálin: Hækka þar verulega fjárframlög til heilbrigðiskerfisins og draga
22
til að hafa sveigjanleika til að sinna heimili og uppeldi barna, en þar axla konur enn þann dag í dag ríkari ábyrgð en karlar.
Þá er mikill meirihluti þeirra sem starfa við umönnun og í heilbrigðisgeiranum konur. Þær kjósa almennt að minnka vinnutímann til að draga
23
Aðrir eru með vinnuveitendur sem eru tilbúnir að veita sveigjanleika til að koma til móts við starfsmenn sína. Einhverjir verða fyrir vinnutapi, með tilheyrandi tekjuskerðingu.
Hvernig sem foreldrar fara að því að takast á við það þegar börn komast ekki inn
24
auðveldara að samræma vinnuna og fjölskyldulífið. Vinnudagurinn er styttri og sveigjanleikinn oft meiri. Þá er réttur foreldra í fæðingarorlofi almennt mun betri. . Byggt á jafnri stöðu kynjanna
25
Í henni eru þátttakendur spurðir út í níu þætti í starfsumhverfinu það er trúverðugleika stjórnenda, starfsanda, launakjör, vinnuskilyrði, sveigjanleika í starfi, sjálfstæði í starfi, ímynd stofnunar, ánægju og stolt og jafnrétti. Markmiðið með að velja
26
sé að hafa í huga að fólk í tekjulægstu hópunum hafi oft minni sveigjanleika varðandi vinnuaðstæður og sé því hættara við að verða fyrir tekjufalli ef undirliggjandi sjúkdómar eða rof á skólahaldi gera þeim ekki kleift að mæta til vinnu.
„Það er algjörlega
27
vinnu og fjölskyldulíf en við þekkjum vel flest hér á landi. Ein af skýringunum er að vinnudagurinn er almennt styttri, launafólk vinnur færri yfirvinnustundir og sveigjanleikinn er almennt meiri. Ekki má gleyma mun meiri réttindum foreldra
28
- og atvinnulífs er þýðingarlítið þar sem að orlofinu loknu tekur við tímabil þar sem mæður axla ábyrgðina af umönnun barnsins mun frekar en feður með lækkun starfshlutfalls, lengingu fæðingarorlofs eða kröfu um aukinn sveigjanleika vinnutíma
29
samfélag fjölskylduvænna.
Þeir sem þekkja til lífsins á hinum Norðurlöndunum vita að þar virðist vera auðveldara að samræma vinnuna og fjölskyldulífið. Það helgast ekki síst af því að vinnudagurinn er almennt styttri og sveigjanleikinn oft meiri
30
til í Skandinavíu vita. Ein af skýringunum er sú að vinnudagurinn er almennt styttri, launafólk vinnur færri yfirvinnustundir og sveigjanleikinn er almennt meiri. Ekki má gleyma mun meiri réttindum foreldra í fæðingarorlofi sem fá almennt meiri tíma með börnum sínum
31
og fjölskyldulíf en við eigum að venjast á Íslandi. Það skýrist ekki síst af því að vinnudagurinn er almennt styttri, minni áhersla á yfirvinnu og sveigjanleikinn oft mun meiri. Þá hafa foreldrar í fæðingarorlofi oft mun meiri réttindi og geta varið meiri tíma
32
fram að gæðastundum fjölskyldna hefur almennt ekki fjölgað og aðeins um helmingur foreldra hefur getað nýtt sér sveigjanleika í skráningu dvalartíma. Flest sem geta það ekki segjast ekki geta það vegna vinnu, enda er aðeins hluti vinnandi fólks með sveigjanleika
33
opinbera stefnumótun og vinnumarkaðsaðgerðir sem hafa jafnrétti kynjanna að leiðarljósi, fjölskylduvænar stefnur innan vinnustaða sem stuðla að jafnari fjölskyldu- og umönnunarábyrgð og sveigjanleika í vinnu. Enn fremur þarf að stuðla að vitundarvakningu
34
af styttingu verði á þann sveigjanleika sem þegar hafi verið til staðar.
Í byrjun sumars var svo send vefkönnun á starfsfólk þar sem spurt var út í ákveðin atriði á borð við útfærslu á hádegishléi, hvernig það myndi helst vilja útfæra styttinguna
35
til að takast á við kreppur og áföll en mörg önnur samfélagslíkön. . Uppsprettu þessa sveigjanleika er að finna í hinni skipulögðu starfsemi verkalýðshreyfingarinnar, sem er vægast sagt mikilvægt púsl í hinu norrænu líkani. Á meðal óteljandi lista ... samninga er mislangur en það er ófrávíkjanleg regla að á samningstímabilinu ríkir friður. Líkanið veitir atvinnuveitendum samningsrými og sveigjanleika en leggur líka grunninn að sjálfbærum og fyrirsjáanlegum vinnumarkaði þar sem atvinnuöryggi
36
fæðingarorlofi lögbundinn. Svo er ekki hér á landi. Afleiðingarnar eru þær að mæður eru lengur heima með börnum sínum í fæðingarorlofi og ólaunuðu leyfi að því loknu. Auk þess er algengt að þær lækki starfshlutfallið sitt eða þurfi aukinn sveigjanleika í starfi
37
að samþætta fjölskyldulíf og atvinnu með því að auka sveigjanleika í starfi m.a. til að sinna umönnun barna og aldraðra foreldra. Þá þarf einnig að tryggja rétt fólks til töku vetrarorlofs til að koma til móts við vetrarorlof í skólum. Mikilvægt
38
launakjör, vinnuskilyrði, sveigjanleika í starfi, sjálfstæði í starfi, ímynd stofnunar, ánægju og stolt og jafnrétti. Markmiðið með að velja fyrirmyndarstofnanir er að hvetja stjórnendur að gera vel í starfsmannamálum og að auka umræðu um aðbúnað og líðan
39
kröfur um menntun, sérhæfingu, samskiptahæfni, sveigjanleika, jafnrétti og sköpun.
Stórt skref sem ber að fagna.
Frá því fyrst var boðið upp á framhaldsnám sjúkraliða í öldrunarhjúkrun ári 2002 hefur Sjúkraliðafélag Íslands barist
40
af álaginu. Elín fór í ræðu sinni yfir áherslur BSRB um fjölskylduvænna samfélag. „Krafan felur í sér bætt fæðingarorlofskerfi og samfellu í dagvistun barna að loknu fæðingarorlofi, styttingu vinnuvikunnar og aukinn sveigjanleika á vinnumarkaði miðað