101
Í heimi þar sem tæknibreytingar eru örar verður þörfin á að fólk uppfæri tölvufærni sína og tæknilæsi sífellt fyrirferðameiri. Aðkallandi er að mæta fólki á vinnumarkaði hvað varðar færniþróun á þessu sviði. Í dag er tölvufærni og tæknilæsi
102
verkfall stefni ekki heilsu fólks í hættu.
Opinberar stofnanir og sveitarfélögin í landinu senda ár hvert undanþágulista á stéttarfélög til samþykktar svo hópur fólks er þegar á undanþágu og mun vinna í verkfallinu. Ef í ljós kemur að einhverjar
103
um sautján prósent, hafði þannig sleppt því að fara til tannlæknis vegna kostnaðar á síðasta ári samanborið við fjögur prósent fólks í tekjuhæsta fimmtungnum. . Áhugavert verður að sjá hvernig þessar tölur breytast eftir að þak á kostnað fólks ... í heilbrigðiskerfinu verður komið til framkvæmda. Ljóst er að við þetta ástand verður ekki unað enda er jafnt aðgengi að heilbrigðisþjónustu, óháð efnahag, eitt af því sem stuðlar að auknum jöfnuði fólks.
Ekki fjallað um kostnað við lyfjakaup
104
10.30 Kaffi .
11.00 Til sýnis. Fatlað fólk, furðuverur og fjölleikahús: Kristín Björnsdóttir ... , lektor við Menntavísindasvið Háskóla Íslands.
Aðstæður geðveiks fólks í Reykjavík á 19. öld: Sigurgeir Guðjónsson, sagnfræðingur ... .
15.00 Fötlun í barnabókum: Guðrún Steinþórsdóttir, bókmenntafræðingur .
Staða fatlaðs fólks í íslensku
105
fólks eftir búsetu eða menntun. Þegar svörin eru skoðuð eftir launum þeirra sem svara sést að fólk með 800 þúsund krónur eða meira í mánaðarlaun er líklegra til að vilja halda fjárframlögunum óbreyttum en fólk með lægri tekjur.
Meirihluti
106
í helgarviðtali Fréttablaðsins um síðustu helgi. . „Álagið hefur valdið miklum skaða, ég hef horft upp á félaga mína brenna út í starfi og hætta vegna tilfinningalegs álags. Við höfum líka misst fólk. Því miður. Fólk sér enga leið út
107
um. Þennan rétt þarf að standa vörð um. . Þeir sem ferðast hafa um Ísland undanfarið hafa eflaust orðið varir við mikinn fjölda ferðamanna. Raunar þarf ekki að fara lengra en á Laugaveginn til að sjá að mikill fjöldi fólks sækir Ísland heim ... um þessar mundir. . BSRB leggur mikla áherslu á að standa vörð um almannarétt fólks til að ferðast frjálst um landið. Það verður þó að gera með þeim skilyrðum sem sett eru í lögum um náttúruvernd. Þar se þess sérstaklega getið að ganga verði vel
108
vettvangi.“.
„Jöfnuður fólksins er framar öllu öðru og með samtaka mætti okkar hefur tekist ... að byggja upp kerfi sem er kleift að veita fólki jöfn tækifæri, óháð efnahag, fjölskylduaðstæðum, búsetu eða öðru sem kann að greina okkur hvert frá öðru ... .“.
„Velferðarkerfi Norðurlandanna eru einstök og hafa fyrir löngu sannað sig sem árangursríkt verkfæri til að jafna stöðu fólks. Við hér á Íslandi þekkjum það mæta vel eftir erfiðleika síðustu ára að fátt er okkur mikilvægara en öflugt velferðarkerfi sem mildar ... höggið þegar erfiðleikar bjáta á. Það sýndi sig að þótt allt keyri um koll sér samfélagið um þá sem eiga sárast um að binda og velferðarkerfið sér til þess að fólk nær sér aftur á strik mun fyrr en ella ... samfélagsskipulag sem til er. Því þakka ég ekki síst fólkinu sem starfar innan heilbrigðis-, mennta- og velferðarþjónustunnar sem þrátt fyrir mikið álag stóð sína vakt af alúð og auðmýkt
109
ferðir frá Schengen svæðinu sem nær til Evrópska efnahagssvæðisins og verið er að loka á öll ferðalög íbúa utan Schengen inn á svæðið. Miklu víðar er verið að grípa til svipaðra aðgerða. Á Íslandi ríkir samkomubann og takmarkanir á ferðlög fólks ... til að eyða peningum. Óvissan sem svo óvenjulegar aðstæður valda gerir fólk líka varkárara í fjármálum. Vaxtalækkunum er líka ætlað að örva fyrirtæki í gegnum hlutabréfamarkaði því það verður fýsilegra að fjárfesta í hlutabréfum fyrirtækja sem nýta lægri vexti ... vanda og til að tryggja afkomu fólks sem missir vinnu eða er frá vinnu vegna útgöngubanns, veikinda eða veru í sóttkví. Aðgerðir stjórnvalda víða um heim beinast mikið að fyrirtækjum því það er nauðsynlegt að halda þeim gangandi tímabundið svo fólk haldi ... , verið er að tryggja fólki framfærslu í sóttkví og hlutaatvinnuleysisbætur. Boðaðar hafa verið enn frekari aðgerðir til að bjarga fyrirtækjum frá gjaldþroti og heimilum frá alvarlegum fjárhagsvanda.
Ríkissjóður rekinn með halla.
Ástandið er alvarlegt
110
er að ræða sem stuðlar að inngildandi hagvexti og sjálfbærri þróun. Hugtakið umönnunarhagkerfi byggir á skilgreiningu ILO og felur í sér ólaunuð störf innan heimilanna, líkt og umönnun barna, veikra ættingja, þjónustu við fatlað fólk eða eldra fólk ... , og formleg launuð störf á vinnumarkaði, svo sem innan menntastofnana, í félagsþjónustu, heilbrigðisþjónustu, þjónustu við fatlað fólk og eldra fólk..
Aukið jafnrétti kynjanna.
Með því að breyta áherslum á þann veg
111
á að þessi hópur muni stækka. Hjálparstofnanir merkja nú þegar stóraukna spurn eftir aðstoð og segja flesta í þeim hópi vera öryrkja og langveikar einstæðar mæður.
Fátækt er ekki óumflýjanlegur veruleiki. Stjórnvöld hafa úrslitaáhrif á það hvort fólk búi ... , að nú sé einmitt rétti tíminn til að styðja betur við fólk í viðkvæmri stöðu. Þá er ljóst að eitt mikilvægasta skrefið fyrir efnahagslífið nú er að auka kaupgetu fólks svo stuðla megi að aukinni neyslu innanlands. Örorkulífeyrisþegar eru margir ... að fjárhagsáhyggjur og slæm fjárhagsstaða hafa verulega neikvæð áhrif á líkamlega og andlega heilsu fólks. Afleiðingar þess eru lengi að koma fram en eru langvarandi og einn helsti orsakavaldur kulnunar og örmögnunar.
Tíminn til aðgerða er núna. Bregðumst
112
Hraða þarf endurreisn fæðingarorlofskerfisins, auka stuðning við barnafjölskyldur og koma til móts við ungt fólk sem vill koma þaki yfir höfuðið segir meðal annars ... til vaxtabótakerfisins lækki um 2,1 milljarð króna. Viðmiðunarfjárhæðir hafa haldist óbreyttar frá árinu 2010 og hafa því ekki haldið í við laun eða fasteignaverð. Þetta þýðir að vaxtabæturnar skerðast og bitnar helst á ungu fólki sem þarf að taka sífellt hærri lán ... tækifærum fólks sem ekki hefur lokið framhaldsmenntun til að afla sér menntunar. Þá hefur það verið skoðun bandalagsins að meta þurfi hæfni og þekkingu að verðleikum óháð því hvort hennar er aflað í menntastofnun eða á vinnumarkaði.
Að lokum tekur
113
Í stefnu BSRB, sem mörkuð var á 44. þingi bandalagsins síðastliðið haust, er lögð mikil áhersla á fjölskylduvænt samfélag. Með því er átt við samfélag sem gerir fólki kleyft að samræma fjölskyldulífið og atvinnu með betri hætti en nú þekkist ... og heimilis. Þar ætti markmiðið að vera að draga úr árekstrum og álagi á fjölskyldufólk. Það mætti til dæmis gera með sérstökum frídögum til að koma til móts við foreldra vegna vetrarfría, starfsdaga og lokunar skóla. Þessu tengt þarf að auka rétt fólks ... til að sinna veikum börnum, maka, foreldrum eða öðrum nákomnum. . Að lokum leggur BSRB áherslu á möguleika á sveigjanlegum starfslokum. Þannig verður fólk að eiga aukna möguleika á að minnka starfshlutfall og hefja töku á lífeyri að hluta
114
geiranum styðja baráttu þeirra sem setja velferð fólks og náttúrunnar framyfir gróða,“ sagði Rosa Pavanelli aðalritari PSI í ræðu sinni í Perú nýverið og bætti við: „PSI styður aðildarfélög sín í baráttunni gegn einkavæðingu á vatnsauðlindum víða um heim ... og rétti fólks til aðgangi að vatni og hreinlætisaðstöðu. Við hvetjum aðildarfélög okkar á þessum erfiðu tímum til að taka höndum saman með öðrum baráttuhópum svo sameiginlega sé hægt að setja nægilega mikinn þrýsting á kjörna fulltrúa til að hafa hagsmuni ... fólksins fyrst og fremst að leiðarljósi í stað gróða stórfyrirtækja. Aukin tilhneiging ríkisstjórn um víða veröld til að einkavæða m.a. vatnslindir sýnir í verki hversu mikill áhrif stórfyrirtæki og hugmyndafræðilegir bandamenn þeirra hafa,“ sagði Pavanelli
115
þátt í einhverjum af eftirtöldum vinnumarkaðsúrræðum Vinnumálastofnunar, þ.e; Vinnandi vegi – Nám er vinnandi vegur – Liðsstyrk – ÞOR þekking og reynsla og Ungt fólk til athafna. Í sjötta hópnum voru einstaklingar sem höfðu notið einhverrar annarrar ... . Ósérhæft starfsfólk er áberandi í þessum hópi og fólk sem áður var í störfum sem kröfðust ýmis konar tæknikunnáttu. Niðurstöðurnar benda einnig til þess að hlutfallslega fleiri í þessum hópi búi í leiguhúsnæði, í foreldrahúsum eða séu húsnæðislausir borið ... saman við fólk í hinum hópunum. Velferðarráðuneytið og Vinnumálastofnun munu skoða hvaða leiðir eru færar til að koma til móts við þennan hóp sem hvorki er virkur á vinnumarkaði né í námi
116
hafi brugðist vinnandi fólki og aukinn ójöfnuður og óréttlæti á heimsvísu sé afleiðing þessarar úreltu stefnu. Nýr samfélagssáttmáli sé því mikilvægari en nokkru sinni fyrr, svo hagkerfin þjóni mannkyninu og forði jörðinni frá bráðri hættu. Með samstöðu ... sinnum ríkari en hann var fyrir 20 árum búa um 70% fólks ekki við félagsvernd, 84% fólks á lágmarkslaunum telur sig ekki ná endum saman og 81% þjóða í heiminum hafa heimilað brot á grundvallarrétti launafólks til að gera kjarasamninga. Þessi staða nærir
117
“.
Framhaldsfræðslan breytt lífi fólks.
Hann segir framhaldsfræðsluna gríðarlega mikilvægt úrræði fyrir atvinnulífið, menntakerfið og í raun samfélagið allt. „Við höfum á ársfundum Fræðslumiðstöðvar fengið að heyra ánægjulegar og fjölbreyttar sögur fólks ... þar sem framhaldsfræðslan hefur með skýrum hætti veitt annað tækifæri til náms og í raun breytt lífi fólks. Þar höfum við svo sannarlega fengið með skýrum hætti vitnisburð um mikilvægi starfsins,“ skrifar Karl.
„Framhaldsfræðslan getur og þarf að geta hreyft sig
118
Kæru félagar, til hamingju með daginn!.
Sterk hreyfing - sterkt samfélag – er slagorð dagsins í dag.
Eitt meginverkefni stéttarfélaga í áranna rás hefur falist í því að vekja vinnandi fólk til meðvitundar um vald sitt til að knýja ... hunsa þá staðreynd að án sterks sameiginlegs velferðarkerfis hefur fólk ekki jöfn tækifæri og möguleika í lífinu.
Einnig er látið að því liggja að ekki sé hægt að auka velferð fólks því það kosti of mikið - án þess að það sé rætt hvað það myndi ... og samstöðu. Öllum hópum fólks af erlendum uppruna hefur verið grautað saman og kynt undir skoðanir um að þau séu byrði á samfélaginu þegar raunin er sú að hér tökum við á móti frekar fámennum hópi flóttafólks og umsækjenda um alþjóðlega vernd sem leitar ... til eins friðsælasta og öruggasta lands heims vegna þess að þau eru að flýja stríð, þjóðarmorð, ofsóknir og hvers kyns neyð - og koma aðallega frá Úkraínu, Venesúela og Palestínu.
En langsamlega stærsti hópurinn er fólk sem flytur hingað til að lifa ... er hærri en kvenna sem eru fæddar hér á landi. Og meira en helmingur fólks sem er af erlendum uppruna er búinn að taka ákvörðun um að setjast hér að til frambúðar.
Íslenskt samfélag fer á mis við kunnáttu þeirra og hæfileika
119
og kynnt var fyrr í vikunni, sýnir að fjórðungur launafólks og helmingur atvinnulausra eiga erfitt með að ná endum saman. Þar kemur einnig fram að sérstaklega þurfi að bregðast við erfiðri fjárhagsstöðu og slæmri heilsu meðal innflytjenda, ungs fólks ... og kvenna.
„Formannaráðið leggur til að stjórnvöld lengi tímabil atvinnuleysisbóta tímabundið í að minnsta kosti fjögur ár og hækki auk þess grunnbæturnar. Þá ættu bæði ríki og sveitarfélög að skapa sem fyrst fjölbreytt atvinnutækifæri fyrir fólk
120
BSRB kallar eftir því að foreldrar barna sem þurfa að vera frá vinnu vegna skerðinga á skólastarfi eða vegna þess að barn viðkomandi sé í sóttkví fái rétt til tímabundinna greiðslna frá ríkinu rétt eins og fólk sem þarf að vera í sóttkví ... frá.
„Til þess að tryggja öryggi samfélagsins, og sérstaklega viðkvæmra hópa, er mikilvægt að afkoma launafólks sé tryggð, svo fólk veigri sér ekki við að fylgja tilmælum yfirvalda,“ segir jafnframt í umsögninni