381
fólks. .
Formannaráð BSRB áréttar að öruggt húsnæði á viðráðanlegu verði er ekki eingöngu brýnt kjaramál launafólks. Það er einnig lykilatriði í að byggja upp fjölskylduvænt samfélag þar sem þarfir, vellíðan og öryggi launafólks og fjölskyldna
382
á heilsu og lífsháttum Íslendinga. .
Rannsóknin sýnir m.a. fram á mikinn stuðning Íslendinga við félagslega rekið heilbrigðiskerfi og að vaxandi fjöldi fólks frestar því að leita sér læknisaðstoðar
383
Frá efnahagshruni hefur almennt launafólk – þrátt fyrir verri vinnuaðstæður, aukið álag og skertan kaupmátt – lagt á sig ómælt erfiði til að halda úti velferðarþjónustu fyrir sívaxandi fjölda fólks sem á þjónustunni þarf að halda
384
Með breyttu fyrirkomulagi getum við stuðlað að því að fólk velji að vinna á vöktum. Fram til þessa hefur mikill meirihluti vaktavinnufólks, og þá einkum sjúkraliðar og hjúkrunarfræðingar, beinlínis neyðst til að vera í hlutastarfi vegna þess hve þung
385
Stjórnvöld hafa þegar lýst því yfir að grípa eigi til frekari aðgerða vegna gríðarmikilla efnahagslegra afleiðinga faraldursins, eins og stjórnvöld víða um heim. Í þeim aðgerðum mun BSRB eftir sem áður leggja þunga áherslu á að öryggi og heilsa fólks
386
neikvæð áhrif á efnahag, vistkerfi, heilsu og lífsgæði og munu hrekja gríðarlegan fjölda fólks á flótta frá heimkynnum sínum.
Árið 2015 gerðu þjóðir heimsins með sér samkomulag sem kennt er við París með það að markmiði að halda hlýnun jarðar vel
387
Ákvarðanir stjórnvalda geta haft ólík áhrif á fólk eftir kyni. Kynjuð fjárlagagerð greinir þessi áhrif svo hægt sé að taka ákvarðanir byggt á þeim.
Kynjuð fjárlagagerð hefur verið til umræðu í íslensku samfélagi í nokkur ár
388
verkalýðsfélögunum á almenna vinnumarkaðinum séu enn stórir hópar með lausa kjarasamninga, þar með talið nær allir opinberir starfsmenn. „Það er fólkið sem sinnir mikilvægri almannaþjónustu. Umönnunarstörfunum, kennslunni, löggæslunni og öllum hinum störfunum
389
styttri vinnuviku dregur ekki úr framleiðni nema síður sé. „Það er ekki að sjá, hvorki hjá ríkinu né Reykjavíkurborg, að þetta sé að hafa nein áhrif á afköst fólks,“ sagði Sonja í erindi sínu á málþinginu.
Stjórnendur meta afköstin
390
í náminu.
Meta reynslu af vinnumarkaði.
Haukur sagði að markmiðið með raunfærnimati sé að veita fólki á vinnumarkaði sem ekki hafi lokið prófi frá framhaldsskóla tækifæri til að afla sér menntunar eða bæta stöðu sína á vinnumarkaði
391
um uppbygging, sagði Björn á fundinum í morgun.
Á milli félagslega kerfisins og almenna markaðarins.
Bjarg mun leigja tekjulágu fólki og vera valkostur fyrir þá sem ekki falla inn í félagslega húsnæðiskerfið en geta ekki með góðu móti leigt
392
á komandi árum,“ sagði Elín Björg jafnframt og bætti við:.
„Það er ekki hlutverk okkar í verkalýðshreyfingunni að breyta hugsunarhætti fólks þannig að það falli betur að því hvernig við störfum. Ég held frekar að það sé stéttarfélögunum nauðsynlegt
393
fólks til þess hvort auka eigi útgjöld til heilbrigðisþjónustunnar eftir tekjum. Almennt var stuðningur við aukin útgjöld meiri því lægri sem tekjur viðkomandi voru. Mestur var stuðningurinn meðal þeirra tekjulægstu, um 90 prósent.
„Stuðningur
394
að vel er hægt samræma vinnu og einkalíf með breyttu skipulagi og jafnframt halda góðu þjónustustigi. Meira að segja veikindadögum fækkaði og lífsgæði fólks jukust.
Þann 1. janúar 2021 munu breytingarnar taka gildi í síðasta lagi. Því er mikilvægt
395
við upphaf kórónuveirufaraldursins en síðan hefur fjölgunin verið mikil í sögulegu samhengi. Þó hægt hafi á fjölgar fólki á vinnumarkaði enn nokkuð hratt og var fjölgun starfandi á síðasta ári mest í einkennandi greinum ferðaþjónustu. Upplýsingar um fjölda
396
um laun á íslenskum vinnumarkaði. Ef við til dæmis skoðum dreifingu reglulegra launa (grunnlaun + vaktaálag) gefur sú skoðun okkur mikilvægar upplýsingar um hvernig launastigið og launaupphæðir dreifast á milli vinnandi fólks eftir heildarsamtökum ... . Það segir sig sjálft að með góðri og nauðsynlegri fjölgun landsmanna og fordæmalausri fjölgun ferðamanna, þurfa öryggis-, heilbrigðis- og félagskerfi landsins að bregðast við. Við þurfum fleira fólk til að sinna grunnþjónustunni eftir því sem þjóðinni
397
Heimsfaraldurinn sem við erum nú loks farin að sjá fyrir endann á hefur verið gríðarleg þolraun fyrir íslenska heilbrigðiskerfið og það ótrúlega öfluga fólk sem þar starfar. Þrátt fyrir að þessi mikilvæga þjónusta hafi verið fjársvelt ... í haust. Almenningur vill standa vörð um heilbrigðiskerfið okkar og efla það enn frekar í stað þess leyfa þeim sem vilja veg einkareksturs sem mestan að hagnast á því að veita fólki þá grundvallarþjónustu að greina og meðhöndla sjúkdóma og endurhæfa
398
stjórnenda bæði hjá hinu opinbera og á almennum markaði. Þær sýna að þetta takmarkaða svigrúm til launahækkana sem alltaf er talað um þegar verkalýðsfélög semja fyrir sína umbjóðendur virðist ekki eiga við um alla.
Ein af meginkröfum BSRB er að fólk
399
þar sem skólar eru lokaðir. Þá þarf að auka réttindi fólks til fjarveru frá vinnu til að sinna veikum börnum, maka, foreldrum eða öðrum nákomnum.
Sveigjanleg starfslok eru einnig mikilvægur þáttur í fjölskylduvænna samfélagi. Auka þarf möguleika
400
hjúkrunarheimili en aðeins 3,1% vilja fyrst og fremst fela einkaaðilum rekstur þeirra.
Nær allir vilja meira fé í heilbrigðismálin.
Í rannsókninni var einnig spurt um afstöðu fólks til þess hvort leggja ætti meira eða minna fé