161
taki ábyrgð á hagstjórninni til að sporna gegn verðbólgu en BSRB hefur bent á að það sé Seðlabanka Íslands og ríkisstjórnarinnar að stunda hagstjórn en að samtök launafólks beri ábyrgð á að tryggja sem best kjör og lífsgæði fólks við kjarasamningsborðið ... . Efnahagsumhverfið hefur svo mótandi áhrif á lífskjör launafólks og þar með kröfugerð stéttarfélaga.
Staðan sem blasir við núna er sú að mistök Seðlabankans leiddu til gríðarlegrar hækkunar fasteignaverðs, sem gerir fólk erfiðara fyrir að komast inn.
Heildarsamtök launafólks hafa lagt sérstaka áherslu á fjölgun almennra íbúða, en það eru íbúðir reistar af húsnæðissjálfseignarstofnunum með 30% stofnframlögum frá ríki og sveitarfélögum. Íbúðirnar eru leiguíbúðir með viðráðanlegri leigu fyrir fólk með tekjur ... húsnæðiskostnaðar. Það þýðir að yfir 40% af ráðstöfunartekjum heimilisins fór í að greiða leigu. Þessi staða leigjenda ætti ekki að koma á óvart því að almennt er fólk á leigumarkaði tekjulægra og húsnæðisstuðningur stjórnvalda hefur hækkað óverulega frá ársbyrjun
162
sem virðist hafa þann tilgang að minnka umsvif hins opinbera og réttlæta einkavæðingu almannaþjónustunnar.
En hverjir eru þessir opinberu starfsmenn sem þessi hagsmunasamtök sem kostuð eru af fyrirtækjunum í landinu vilja fækka? Er þetta ekki fólk ... ? Eða lögreglumönnum sem gæta að öryggi okkar allra? Eru ekki allt of margir leikskólastarfsmenn og kennarar sem annast og kenna börnunum okkar? Getum við ekki fækkað fólki sem vinnur við umönnun fatlaðs fólks og aldraðra? Eða starfsfólki í sundlaugum og íþróttahúsum.
Samtök atvinnulífsins vita vel að opinberum starfsmönnum hefur í raun lítið fjölgað undanfarið. Staðreyndin er sú að landsmönnum fjölgar og þar með eykst þörfin fyrir starfsfólk í almannaþjónustunni. Því fjölmennari sem þjóðin er og því meira sem fólk
163
nágrannaþjóða að beita ekki markvissri stjórnun á því hvert fólk sækir sér heilbrigðisþjónustu. „Þessu fylgja margvíslegir annmarkar. Þetta er ekki í þágu sjúklinga, þetta stuðlar að ómarkvissri þjónustu, þetta ýtir undir sóun og dregur úr skilvirkni ... til sóunar. Sameining heilbrigðisstofnana snýst um að efla faglegan og fjárhagslegan styrk þeirra. Hreyfiseðlar og stórbætt upplýsingagjöf og ráðgjöf til notenda heilbrigðiskerfisins er hugsað til þess að efla möguleika fólks til að vera virkir þátttakendur ... í meðferð og að taka ábyrgð á eigin heilsu eftir því sem kostur er. Endurskoðun á greiðsluþátttöku sjúklinga fyrir heilbrigðisþjónustu er fyrst og síðast spurning um sanngjarnt og réttlátt greiðslukerfi sem er jafnframt gegnsætt og auðskiljanlegt fólki. Ein
164
á nýja nálgun við hagstjórn sem tekur mið af velsæld fólks. „Hagfræði hefur veruleg áhrif á stefnumótun og ákvarðanir stjórnvalda, á vinnumarkaði og við lagasetningu. Hagfræði er félagsvísindagrein en áherslan á stærðfræðileg rök í fræðunum leiðir ... fyrir afkomendurna, „Við í verkalýðshreyfingunni erum fulltrúar vinnandi fólks og við getum saman stuðlað að samfélagi jöfnuðar sem fólk langar til að búa í. Saman erum við sterk og saman getum við breytt heiminum.“
165
og þá stefnu sem bandalagið hefur mótað á síðustu þingum. BSRB hefur beitt sér fyrir lengingu fæðingarorlofsins og því að þak á greiðslur verði hækkað. Þá hefur bandalagið einnig lagt mikla áherslu á að fyrstu 300 þúsund krónurnar af launum fólks verði ... ekki skertar í fæðingarorlofi til að auðvelda tekjulægra fólki að taka fæðingarorlof.
BSRB hefur einnig beitt sér fyrir því að bilinu milli fæðingarorlofs og dagvistunarúrræða, svonefndu umönnunarbili, verði eytt
166
starfslok í kjarasamningi við 65 ára aldur. Þar skipti máli að viðkomandi starfsmenn áttu rétt á lífeyrisgreiðslum eftir starfslok. Rökin eru þá þau að aðilar vinnumarkaðarins hafa komið sér saman um ákveðna stefnu um skipulag á vinnumarkaði, að fólk fari ... á lífeyri á ákveðnum tíma og þannig opnist störf fyrir ungt fólk. Hér skiptir meðalhófið máli, að ekki sé gengið lengra en eðlilegt og sanngjarnt er til að ná fram settu markmiði
167
Íslenskir friðarsinnar hafa efnt til friðargöngu niður Laugaveginn á Þorláksmessu undanfarin þrjátíu og fimm ár. Óhætt er að segja að gangan sé orðin ómissandi þáttur í jólaundirbúningnum og tekur fjöldi fólks ... ..
Að venju stendur Samstarfshópur friðarhreyfinga fyrir göngunni í Reykjavík þann 23.desember. Safnast verður saman á Hlemmi frá klukkan 17:45 og leggur gangan af stað klukkan 18:00. Fólk er hvatt til að mæta tímanlega
168
má nálgast hér..
Ræðumönnum á þingi ITUC hefur fram til þessa verið mjög tíðrætt um ástand vinnandi fólks í Katar þar sem áformað er að heimsmeistaramótið í knattspyrnu fari fram árið 2022. ITUC hefur farið fram með góðu fordæmi ... til að benda á hið skelfilega ástand sem vinnandi fólk, og þá sérstaklega farandverkamenn, búa við í Katar. Saran Burrows minntist á þetta í ræði sinni og hvatti raunar til þess að endurskoðað yrði hvar heimsmeistaramótið í knattspyrnu færi fram árið 2022
169
Íslenskir friðarsinnar hafa efnt til friðargöngu niður Laugaveginn á Þorláksmessu undanfarin þrjátíu og fimm ár. Óhætt er að segja að gangan sé orðin ómissandi þáttur í jólaundirbúningnum og tekur fjöldi fólks ... ..
Að venju stendur Samstarfshópur friðarhreyfinga fyrir göngunni í Reykjavík þann 23.desember. Safnast verður saman á Hlemmi frá klukkan 17:45 og leggur gangan af stað klukkan 18:00. Fólk er hvatt til að mæta tímanlega
170
einstaklega gott starf með ungu fólki. Þessar áætlanir munu hafa mjög alvarlegar afleiðingar til framtíðar. Greiðslustofu Vinnumálastofnunar á Skagaströnd verður einfaldlega lokað og þjónusta ráðgjafa og vinnumiðlara við atvinnuleitendur verður að mestu skorin ... sem fólk taldi sig vera að kjósa í vor miðað við kosningaloforðin, heldur er hér valtað yfir almenning og það velferðarkerfi sem við þekkjum og kjósum að hafa hér á landi.“
171
þar sem fólk er farið að finna verulega fyrir verðbólgunni og vaxtahækkunum á eigin skinni. Það voru því vonbrigði fyrir okkur hjá BSRB að sjá að þessi fjármálaáætlun er hvorki til þess fallin að draga úr verð´bólgunni sem bítur okkur öll, né heldur til að auka ... .
Ríkissjóður styðji við fólk í tekjulægri hópum og heimili með þunga framfærslubyrði með eflingu barna-, húsnæðis- og vaxtabótakerfisins.
Stofnframlög
172
er að framlög til almenna íbúðakerfisins verði aukin til að fatlað fólk, eldra fólk og launafólk eigi kost á öruggu leiguhúsnæði á viðráðanlegu verði. Þá þarf að útfæra nánar hugmyndir í stjórnarsáttmálanum um að styðja við þá sem búa við háan húsnæðiskostnað
173
Tæknibreytingar síðustu ára og áratuga hafa nú þegar haft margvísleg áhrif á vinnu fólks. Öll erum við með farsíma í lófanum eða vasanum flestum stundum og margir eru með aðgang að tölvupósti og öðrum kerfum sem tengjast vinnu viðkomandi í gegnum ... símann. Þannig hafa skilin milli vinnu og einkalífs í mörgum tilvikum máðst út. Áður skildi fólk vinnuna eftir í vinnunni en fyrir marga er sá veruleiki breyttur.
Flest ákvæði kjarasamnings eru komin til ára sinna og mörg skrifuð áður en símar
174
og eins og konur og kvár á Íslandi gerðu til að mótmæla kynbundnum launamun og ofbeldi þegar þau fóru í verkfall 24. október. Það er hins vegar ekki sjálfgefið að fólk fáist til fjöldamótmæla í Eystrasaltsríkjunum í ljósi þess að saga stjórnmálanna ... í gegnum tíðina hafa falist í samstöðu um hvernig megi byggja saman upp betra samfélag. Sem lið í baráttunni gegn valdaöflum sem vilja veikja réttindi launafólks er því lykilatriði að virkja fólk – það er sameiningarafl í eðli sínu líkt og saga
175
Fólk er hvatt til að ganga með kerti í hönd en göngunni er ætlað að leggja áherslu á kröfuna um frið í heiminum. Í göngulok er fundur á Austurvelli þar sem Andri Snær Magnason rithöfundur flytur ávarp. Fundarstjóri verðu Tinna Önnudóttir Þorvalds
176
skilning fólks á þessu kerfisbundna óréttlæti sem fjölmennar kvennastéttir á opinberum markaði verða fyrir. Þvert á það sem mörg halda er launamunur kynjanna hér á landi svipaður og hann er að meðaltali í öðrum Evrópulöndum - sem þýðir að Ísland er almennt ... , til dæmis velferðar fólks, sem ýtir undir vanmat á samfélagslegu virði starfanna. „Til að ná utan um raunverulegt virði svokallaðra kvennastarfa þarf að taka tillit til hluta eins og tilfinningalegs álags, hæfni til að sýna samkennd og eiga góð samskipti ... , ábyrgð á velferð fólks, færni til að leysa úr vandamálum, álags við að halda mörgum boltum á lofti í einu, færni til að þjónusta fólk sem er í viðkvæmri stöðu eða stríðir við erfiðleika, tímastjórnunar, áunninnar þekkingar, líkamslegs álags til dæmis ... við að lyfta fólki, heilsufarshættu, krefjandi vinnuumhverfis og annars sem er einkennandi fyrir hefðbundin kvennastörf.
Einnig þarf að leitast við að fanga fjölbreytileika starfa og fjölbreyttar birtingarmyndir krafna, ábyrgðar sem og álags
177
Félagsmenn allra félaganna þriggja eru hvattir til þess að koma á verkfallsmiðstöðina. Þaðan verða aðgerðir skipulagðar og fólk getur komið og leitað sér upplýsinga og hvatningar
178
því af boðuðu verkfalli félaga í Sjúkraliðafélagi íslands sem hefjast átti í Múlabæ og Hlíðabæ. .
Múlabær er dagþjálfun fyrir aldraða og öryrkja og Hlíðabær er dagþjálfun fyrir fólk
179
verkalýðshreyfingarinnar. Nú er orlof hluti af grundvallarréttindum alls vinnandi fólks enda mikilvægt fyrir heilsu og hamingju að taka frí frá störfum í töluverðan tíma og ná hvíld og endurheimt starfsorku.
Lágmarksorlof fyrir fólk í fullu starfi er 24 dagar
180
þingi bandalagsins haustið 2015. Lykilatriði í þeirri stefnu er krafan um jafnt aðgengi allra að heilbrigðisþjónustu, óháð efnahag. Þar segir einnig að útgjöld til heilbrigðismála séu grundvallarforsenda hagvaxtar þar sem góð heilsa geri fólki kleift ... þess að viðhalda öryggi og lífsgæðum fólksins í landinu,“ segir jafnframt í stefnu BSRB í heilbrigðismálum.
BSRB hefur beitt sér fyrir rannsóknum í heilbrigðismálum á undanförnum árum, sérstaklega þegar kemur að ólíkum rekstrarformum. Bandalagið hefur beitt