Pracownicy w sektorze publicznym

Jak wspomniano we wstępie, praca wykonywana przez pracowników sektora publicznego regulowana jest przez inne zasady i regulacje, niż praca wykonywana przez pracowników sektora prywatnego. Za sektor publiczny uważa się przedsiębiorstwa i instytucje będące własnością państwa i gmin, a także przedsiębiorstwa i instytucje świadczące usługi publiczne. Zasadniczo sprawy dotyczące sektora publicznego reguluje Ministerstwo Finansów i Gospodarki, a dokładniej podlegająca mu Państwowa Administracja ds. Wynagrodzeń i Zasobów Ludzkich.

Zgodnie z prawem samorządy miejskie i gminne działają samodzielnie, aczkolwiek stowarzyszone one są w Stowarzyszeniu Gmin Islandzkich (Samband íslenskra sveitarfélaga), które stoi na straży ich interesów oraz negocjuje w ich imieniu umowy zbiorowe.

Upraszczając, można zatem powiedzieć, że na publicznym rynku pracy zatrudnieni są pracownicy państwowi, pracownicy samorządów miejskich i gminnych oraz pracownicy różnych instytucji pożytku publicznego, z których większość finansowana jest ze środków publicznych. Osoby zatrudniane przez firmy prywatne należą zatem do sektora prywatnego. Należy jednak pamiętać, że w wyniku prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych pracownicy, którzy wcześniej pracowali w sektorze publicznym, stali się pracownikami sektora prywatnego. Przykładem takich firm są: RÚV (Rikisútvarpið – islandzki publiczny nadawca radiowo-telewizyjny) i Isavia (przedsiębiorstwo zarządzające cywilnymi portami lotniczymi oraz cywilną żeglugą lotniczą na Islandii), które wcześniej były przedsiębiorstwami państwowymi, a obecnie operują jako spółki Skarbu Państwa. ​​Co do zasady, pracownicy zatrudnieni w momencie prywatyzacji zachowują swoje prawa, natomiast osobom rozpoczynającym pracę po prywatyzacji, przysługują w pewnym zakresie inne prawa.

Pracownicy w sektorze publicznym

  • Pracownicy samorządowi

    Pracowników samorządowych dotyczą w pewnym stopniu te same zasady, które dotyczą pracowników państwowych. Różnica polega jednak na tym, że przepisy dotyczące pracowników samorządowych na ogół nie są regulowane ustawą, ale wynikają z umów zbiorowych. Umowy zbiorowe pracowników samorządowych zawierają podobne zasady dotyczące zmiany pracy, procedury upominawczej oraz rozwiązania stosunku pracy. Jednak zawarte są w nich też zapisy dotyczące wynagrodzenia, prawa do płatnego urlopu i innych ważnych kwestii.

  • Pracownicy państwowi

    Ustawa nr 70/1996 o prawach i obowiązkach pracowników państwowych dotyczy tych osób, które zostały mianowane lub zatrudnione przez administrację państwową na okres dłuższy niż jeden miesiąc, o ile jest to ich główne miejsce zatrudnienia. Urzędników służby cywilnej dotyczą inne zasady, o których więcej można przeczytać tutaj. (internal link needed to Polish version of this on the website)

    Wyżej wspomniana ustawa szczegółowo reguluje prawa pracowników państwowych oraz ich obowiązki. Wymieniono w niej specjalne przepisy dotyczące zmiany pracy, procedury upominawczej, a także rozwiązania stosunku pracy. Wszystkie te kwestie zostały szerzej omówione tutaj (needs an internal link). Umowy zbiorowe pracowników państwowych uzupełniają to, co reguluje ustawa oraz zawierają bardziej szczegółowe zasady względem praw i obowiązków pracowników państwowych. Zawierają one m.in. zapisy o płacach i płatnym urlopie, a także inne ustalenia stanowiące bardziej korzystne warunki dla pracowników rządowych niż warunki wynikające z ustawy.

Did you find the content of this page helpful?